KAPORA NEDİR?
Kapora; sözleşme kurulurken sözleşmenin yapıldığına kanıt olmak üzere bir tarafça diğerine verilen bir miktar paradır.
Tarafların bağlanma niyetini göstermek için verildiğinden kapora Türk Borçlar Kanunu’nun 177. maddesinde bağlanma parası olarak düzenlenmiştir.
Bağlanma parası
MADDE 177- Sözleşme yapılırken bir kimsenin vermiş olduğu bir miktar para, cayma parası olarak değil sözleşmenin yapıldığına kanıt olarak verilmiş sayılır.
Aksine sözleşme veya yerel âdet olmadıkça, bağlanma parası esas alacaktan düşülür.
TBK’nın 177/2. maddesinden açıkça anlaşılacağı üzere eğer aksi sözleşmeden anlaşılmıyorsa veya aksine yerel adet yoksa kapora asıl alacaktan düşülür yani mahsup edilir. Buna göre taraflar sözleşmede aksine düzenleme yapmadıkça ya da yerel adet olmadıkça kapora alan taraf, sözleşme kurulduktan sonra borçlunun ödemesi gereken asıl alacaktan düşülerek borçlu kapora bedeli dışında kalan bakiye borcu ödeyecektir.
Sözleşme yapılır yapılmaz taraflardan birinin diğerine bir miktar para vermesinin hangi amaçla olduğu kararlaştırılmadıysa ya da açık şekilde anlaşılmıyorsa, verilen paranın kapora olarak verildiği karine olarak kabul edilir. Aksini iddia eden bu iddiasını ispatlamakla yükümlüdür.
Bu konudaki en önemli husus kapora ile cayma parasının farklı kavramlar olduğudur. Cayma parası, ödeme yapanın sözleşmeden cayması halinde, diğer tarafın alıkoyma hakkına sahip olduğu bir ödemedir. Bir diğer ifadeyle cayma parası sözleşme yapıldığı sırada karşı tarafa verilen sözden cayıldığı takdirde karşı tarafta kalması kabul edilen paradır. Cayma parasında parayı veren taraf istediği zaman bunu alan tarafa terk ederek, alan taraf ise aldığının iki katını karşı tarafa vererek sözleşmeden cayabilir.
Kapora günlük hayatta en çok ev, dükkân, arsa, bahçe gibi taşınmaz satışlarında verilmektedir. Taşınmaz satış sözleşmelerinde şekilde şartı vardır. Tapulu taşınmazların satışına ilişkin sözleşme, resmi şekilde düzenlenmelidir. Adi yazılı olarak yapılan sözleşmeler, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 706, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 237, 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ve 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun 60’ıncı maddeleri uyarınca hukuken geçersizdir. Geçersiz sözleşmeler, taraflarına geçerli sözleşmelerde olduğu gibi hak ve borç doğurmaz. Taraflar verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilir. Geçersiz sözleşmelerde herkes aldığını iade etmekle yükümlüdür.
KAPORA NASIL GERİ ALINIR?
Kapora sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri alınabilir.
Günlük hayatta sıklıkla karşılaşılabilen kapora ile ilgili en çok merak edilen sorular şu şekildedir.
Kapora geri alınır mı?
Kapora iade edilir mi?
Kapora nasıl geri alınır?
Ev satışında alıcı cayarsa kapora ne olur?
Ev satışında satıcı cayarsa kapora ne olur?
Ev satışında cayma bedeli kararlaştırılabilir mi?
Emlakçıya verilen kapora geri alınır mı?
Müteahhite verilen kapora geri alınır mı?
Kira için verilen kapora geri alınır mı?
Araba satışı için verilen kapora geri alınır mı?
Bu soruların ve benzer soruların cevapları için ödenen paranın kapora olup olmadığı, olayın içeriği, sözleşme içeriği, sözleşmenin unsurları gibi birçok husus oldukça önemlidir.
Ayrıca kaporanın geri alınabilmesi için borçlunun temerrüdü, zaman aşımı süresi, görevli ve yetkili mahkeme, faiz başlangıç tarihi ve faiz türü gibi konularda hak kaybı ve mağduriyet yaşanmaması için oldukça öneme sahiptir.
Commentaires